استاپ موشن، تکنیکی نیست که مثلا در 10 سالِ گذشته کشف شده باشد.
تاریخِ تولدِ این اعجاب آورِ انیمیشنی، تقریبا با تاریخِ اختراعِ سینما و ساختِ اولین فیلم ها برابری می کند. نام های زیادی را می توان به اختراع کننده این سبک از انیمیشن نسبت داد، اما بر حق ترین کسی که می توان گفت او بود که استاپ موشن را ابداع کرد و به ما فهماند استاپ موشن چیست، ژرژ ملی یس؛ کارگردانِ فرانسوی و اولین داستان گویِ سینماست.
نخستین فیلمِ علمی تخیلیِ او با نامِ سفر به ماه، سرشار از حقه های سینمایی، تابلو های نقاشی شده و انیمیشن استاپ موشن است. استوارت بلاکتون هم در فیلمِ (شبح در هتل)، اولین بار از تکنیک جان بخشی به اشیاء و تکان خوردن اجسام استفاده کرد. اما واقعا استاپ موشن چیست و چه انواعی دارد؟
یک نمونه خیلی قدیمی هم از کاربرد استاپ موشن در سینمای صامت که ویلیس اوبرین در سال 1925 ساخته است را با هم مشاهده کنیم:
استاپ موشن چیست و چرا باید دوستش داشته باشیم؟
استاپ موشن، یعنی ایجادِ توهمِ حرکتِ اشیاء، برای مخاطب. تصور کنید می خواهید با انگشتتان روی هوا یک دایره بزرگ بِکشید. کارِ استاپ موشن این است که از شما به هنگامِ کشیدنِ این دایره، فریم به فریم عکس بگیرد و در نهایت این عکس ها را به صورت قطاری پشتِ سرِ هم بگذارد تا برای مخاطب توهمِ بصری پیش بیاید که شما به صورتِ پیوسته درحالِ کشیدن یک دایره روی هوا هستید.
این پروسه به نظر زمان بر می رسد نه؟
پس چه دلیلی دارد که با وجودِ این همه پیشرفتِ تکنولوژی در صنعتِ ساخت فیلم و انیمیشن، باز هم از این شیوه استفاده شود؟
ویژگی که این سبک را از سایر شیوه های انیمیشن سازی جدا می کند و باعثِ محبوب ماندنش بعد از این همه سال می شود، واقعی بودن و احساس داشتنِ کاراکتر های یک انیمیشن استاپ موشن است.
مطمئن باشید اگر کارتون های (والاس و گرومیت؛ نفرین موجود خرگوش نما)، بره ناقلا، اقای فاکس شگفت انگیز، فرار مرغی، کورالاین و زندگیِ من به عنوان یک کدو با هر شیوه ای به غیر از انیمیشن استاپ موشن ساخته می شدند، تا این حد به موفقیت های جهانی و محبوبیت های فضایی دست پیدا نمی کردند.
پس درست است که این سبک قدیمی است و راه های ساده تری برای انیمیشن سازی کشف شده ولی با این حال، نمی توان از قدرتِ حس دار بودنِ کاراکتر های خمیری و عروسکی که در آن ایفای نقش می کنند، غافل شد.
استاپ موشن لگو ها؛ ترکیبی از خلاقیت و دوست داشتنی بودن
حالا که می دانیم استاپ موشن چیست و چه شاهکار هایی با این روش خلق شده اند، بهتر است یک نمونه دیگر از این سبکِ محبوب انیمیشن سازی را با استفاده از دنیایِ لگو ها توضیح بدهیم.
تقریبا همه لگو ها یا همان اسباب بازی های کائوچویی یا پلاستیکی را میشناسیم. آجر های رنگارنگ و آدمک های کوچکی که هر چه قدر ریزتر باشند، بافتِ نهایی که درست می شود، ظریف و تر و جذاب تر خواهد بود.
استاپ موشنِ لگو ها دقیقا همان طوری که ما به وسیله یک عروسکِ خمیری یا پارچه ای شروع به ساختِ استاپ موشن می کنیم، درست می شوند.
می توانید این اسباب بازی ها را در تم های مختلفی نظیرِ تمِ بتمن یا جنگِ ستارگان تهیه کنید و بعد با تکان دادنِ پی در پی و عکس گرفتنِ فریم به فریم از هر حرکت، یک کارتونِ لگوییِ استاپ موشنی درست کنید.
هر چقدر که تعدادِ عکس های گرفته شده شما به هنگامِ ایجاد تغییرات در صحنه بیشتر باشد، نتیجه نهایی کار در زمانِ تدوین، طبیعی تر و خیره کننده تر می شود.
یعنی برای مثال هنگامِ ساختِ یک کارتون لگویی 20 ثانیه ای با این شیوه، شما باید چیزی حدودِ 200 عکس پی در پی به هنگامِ یک جا به جاییِ ساده از هر کاراکتر بگیرید.
از کاربردِ صدا گذاری ها و استفاده از موسیقی متن و افکت های صوتی هم در این شیوه غافل نشوید.
توجه! لوگوموشن را با استاپ موشن لگو اشتباه نگیرید.
لوگوموشن، فرایندی است که در آن می توانید لوگویِ کسب و کارِ خود را، به وسیله افکت های گرافیکی و مثلا با استفاده از نرم افزار اینشات، به ویدیو های تبلیغاتی خود اضافه کنید.
در حقیقت هر گونه چرخش و حرکتِ بصری و تکان خوردنِ لوگویِ شما در یک کلیپ، در دسته حرفه لوگوموشن سازی قرار می گیرد و حالتِ سکون و کسل کنندگیِ آرم های تبلیغاتی را از بین می برد.
در صورتی که استاپ موشن لگو ها، به فرایندی گفته می شود که به وسیله اسباب بازی و آجر های این برندِ تجاری، سعی در ساخت استاپ موشن های کارتونی می کنید.
استاپ موشن تبلیغاتی چیست؟
یکی دیگر از خطا های رایجی که گاهاً پیش می آید، اشتباه گرفتنِ موشن گرافیک با استاپموشن است.
موشن گرافیک استفاده از جلوه های ویژه گرافیکی برای به حرکت در آوردنِ عکس و متن است.
اما استاپموشن کاربردِ اصلی اش در ساختِ انیمیشن ها، فیلم های سینمایی و هرگونه کلیپِ تبلیغاتی است که نیاز به جان به بخشی اشیاء دارد. در حقیقت این سبک روایت کننده یک داستان است و کاربردِ صنعتی تری دارد.
استاپ موشنهای تبلیغاتی یکی از بهترین روش ها و برای انتقالِ مفاهیم به صورتِ ساده است. در حقیقت شما می توانید به وسیله این سبک از تبلیغات، هر کاری که انجام دادنش در دنیایِ واقعی غیر ممکن و دور از منطق باشد را انجام بدهید.
مثلا پروازِ یک کفش در آسمان، یا گریه کردنِ ساختمانِ یک فروشگاهِ قدیمی که دیگر حالا مشتری های کمتری به او سر می زنند. در ادامه کاربردِ استفاده و پشتِ صحنه یک نمونه استاپ موشن در صنعتِ تبلیغات را به وسیله این ویدیو به شما نشان می دهیم.
با انواع استاپ موشن آشنا شوید
پیکسلیشن ها
این شیوه غالبا روی انسان ها پیاده می شود و از نمونه های دیگری که در ادامه می گوئیم حرفه ای تر است.
مثلا اگر یک فرد در فیلمی سینمایی، بخواهد از پنجره اتاقش به بیرون پرواز کند، از سبکِ پیکسلیشن در استاپموشن استفاده می شود. این تکنیک مخصوص خیال پردازی در دنیایِ واقعی است. مثلِ کارتون علی کوچولو.
عروسکی ها
عروسک های انعطاف پذیر که مفاصلشان قابلیتِ تکان خوردن دارد، بهترین نوعِ عروسک ها برای این تکنیک هستند. چرا که به راحتی می توانند هر اکت را انجام بدهند و مثلِ آدم های واقعی جابه جا بشوند. مثل کارتون آقای فاکس شگفت انگیز.
خمیری ها
هر چند کار کردن با خمیر های اسباب بازی به علتِ نرمی بیش از حدِ آن ها، کار را سخت می کند، اما همین انعطاف پذیری شان می تواند ما را در انتقالِ احساساتِ آن ها بیشتر کمک کند.
مثلا اگر یک خمیر بازی ناراحت باشد، به راحتی با یک تغییر کوچک در میمیکِ ابرو و لب هایش، می توانیم این عوض شدنِ مود و روحیه اش را نشان بدهیم. کارتونِ خانه ما، فرار مرغی و بره ناقلا، با استفاده از عروسک های خمیری ساخته شدند.
کات اوت ها
یکی از در دسترس ترین شیوه های ساختِ استاپ موشن، استفاده از تکنیکِ کات اوت است.
چرا که نه نیاز به خمیر دارد، نه عروسکِ مفصل دار و نه حتی بازیگری که بخواهید به او پولی بدهید. کاغذ های رنگی، قیچی و چسب تنها وسایلِ مورد نیاز شما هستند. شخصیت ها را به وسیله کار دستی های یک بعدی درست کنید، در پوزیشن های مختلف قرارشان دهید و بعد حرکتشان بدهید.
با کدام کارتون یا فیلمی که به وسیله تکنیک استاپموشن ساخته شده است، بیشتر خاطره دارید؟
