مخترع دوربین عکاسی، (یا مخترعانش) قطعا جزء کسانی بوده اند که بعد از مرگشان، از آن ها یک استقبالِ گرمِ جانانه در بهشت به عمل آمده است. البته این استقبال از همه مخترعین به عمل نمی آید.
مثلا اوپنهایمر که پدرِ بمبِ اتم محسوب می شود، اگر سنجیده تر و انسانی تر از نبوغش استفاده می کرد، آدم های کمتری در دنیا از بین نمی رفتند؟
البته می دانیم که هر اختراعی نمی تواند صلح آمیز باشد، اما حداقل به فجایعی که ممکن است در آینده ایجاد کند که می شود فکر کرد و در یک جایی به بعد، دست از ساختنش برداشت.
با این حال، خوشحالیم که اختراعِ دوربین عکاسی، جزء دوست داشتنی ترین و انقلابی ترین ابزار های ساخته شده به دستِ بشر بوده است. برای خواندن تاریخچه دوربین عکاسی، آماده باشید.
مخترع دوربین عکاسی کیست؟
این سوال همیشه چالش بر انگیز بوده و هست. بعضی از دستاورد های بشر، حاصلِ یک کار گروهیِ چند صد ساله هستند.
یعنی مثلا دانشمندانِ باستانی در کتبِ خود، اطلاعاتی درباره ساختِ جعبه سیاه و دوربین های سوراخ سوزنی آورده اند.
اما به علتِ محدودیتِ تجهیزات در دوره خودشان یا هر دلیلِ دیگری، موفق به ساختش نمی شوند و فقط در حدِ فرضیه باقی می ماند.
به مرور و با گذشتِ زمان و بیشتر شدنِ امکاناتِ در دستِ بشر، دانشمندانی از این اطلاعات استفاده می کنند و با حالتِ آزمون و خطا، ابزاری که می شود با آن ها عکاسی کرد را اختراع می کنند.
اما این عکس ها قطعا در ابتدا نه تنها بی کیفیت بودند بلکه ممکن بود بعد از مدتِ کوتاهی از بین بروند و کاملا محو شوند.
پس نتیجه می گیریم که مخترع دوربینِ عکاسی، یک نفر با نامِ مشخص نیست. بلکه قضیه؛ یک تیم ورکینگِ پیچیده و ادامه دار است که حتی تا امروز هم تمام نشده است.
ایده اختراع دوربین عکاسی از کجا شروع شد؟
قدیمی ترین کسی که می تواند مخترع دوربین عکاسی باشد، ارسطو است.
او در کتابِ مقالاتی در بابِ طبیعت (فوسیکه آکروآسیس) که در آن قوانینِ فیزیک را شرح داده است؛ از خاطره اش در هنگامِ خلوت کردن در یک غار می نویسد. زمانی که تنها بوده، یک نوری که از باریک ترین روزنه غار وارد می شود، توجهش را جلب می کند.
همین تجربه، سر آغازِ نظریه پردازی اش در بابِ سوراخ های سوزنی و دوربین می شود. البته اسکارِ دقیق ترین اطلاعات درباره ساختِ دوربین و تاریخچه دوربین عکاسی، باید به ابن هیثم (ریاضی دانِ مسلمانِ عرب در دوره طلایی اسلام) داده شود.
ابن هیثم که پدرِ فیزیکِ نور محسوب می شود، به صورتِ شگفت انگیزی به نسبتِ زاویه تابش و انکسارِ نور پی برد و شرحِ کاملِ ساختِ تاریک خانه را در تحقیقاتش آورد.
تمامِ یافته های ابن هیثم، از رساله مربوط به نور و ذره بین گرفته تا گفته هایش درباره مکانیزمِ چشمِ انسان، همگی منجر به اختراع دوربین عکاسی و پروژکتور های سینماییِ امروزی شده است.
شیر مادر و نان پدر، حلالِ مخترع دوربین عکاسی!
فرانسوی ها همیشه گوی رقابت را در میادینِ مربوط به اختراعاتِ هنری از آنِ خود کرده اند.
از اختراعِ اولین وسیله نمایش فیلم و دوربینِ فیلمبرداری در سینمایِ شخصیِ برادرانِ لومیر گرفته(1895) تا فلش بکی به چندین سال قبل از تولدِ برادرانِ لومیر و ساختِ اولین وسیله ثبتِ عکس توسطِ مخترع دوربین عکاسی توسطِ فرانسوی ها.
ژوزف نیسه فور نیپس، در اسنادِ مربوط به تاریخچه دوربین عکاسی، اولین سازنده و مخترع دوربین نام گرفته است.
او در سالِ 1826، موفق شد اولین عکسِ خود را با دوربینی که اختراع کرده بود به ثبت برساند.
این عکس در دسته تصاویرِ مربوط به طبیعت قرار می گیرد. چون در این عکس، یک اصطبل و کبوترخانه، سوژه اصلیِ نیپس بود (نامِ عکس هم اصطبل و کبوتر خانه است). او در عمرِ 68 ساله خود، بجز اختراع دوربین عکاسی، دو دستاوردِ مهمِ دیگر هم داشت.
از جمله اختراعِ ماشین هیدرولیکی و استخراجِ یک ماده رنگی که می توانست جایگزینِ نیل باشد.
البته شاید اگر بدانیم که این مخترع دوربین عکاسی، به علتِ فقر در اواخر عمرش، شهرداری هزینه کفن و دفن و سنگِ قبرش را داده است، بیش از پیش به بی وفا بودنِ این جهان و همه کار هایی که از نظرمان مهم است فکر می کنیم.
اولین عکس ثبت شده توسط نیپس را در ادامه می تواند مشاهده کنید.
این دوربین چند صاحب دارد؟
البته شاید این یک تحریفِ جزئیِ تاریخی از طرفِ انگلیسی ها باشد. آن هم صرفا برای آن که بگویند دوربین را آن ها اختراع کرده اند و فرانسوی ها آنقدر ها هم نابغه نیستند.
در سال 1835، یک مخترعِ بریتانیایی به نامِ ویلیام تالبوت ادعا کرد که 15سال از عمرش را پایِ به ثبت رساندنِ عکس ها گذاشته است. اگر این عدد درست باشد، یعنی او پروسه ساخت دوربین را از سال 1820 (6 سال قبل از نیپس) آغاز کرده است!
او در نهایت در سال 1839 برای آن که قافیه را به لویی داگر نبازد ( سازنده دوربین های داگراوتیپ و شریکِ پسرِ نیپس که پس از مرگِ نیپس به کامل کردنِ اختراعش پرداختند)، حقِ اختراعِ روشِ کالوتیپ در عکاسی را به ثبت رساند.
به صورتِ کلی ما می توانیم نیپس، لویی داگر و تالبوت را، مخترعانِ اصلیِ دوربین هایی عکاسی که امروز در دست داریم بدانیم.
درست است که ارسطو و ابن هیثم، نوابغی بوده اند که فهمیده اند می شود دوربین عکاسی را اختراع کرد و راهِ ساختنش را هم یاد دادند. اما نیپس و یا تالبوت، تنها افرادی در دنیا بوده اند که جراتِ عملی کردنِ ایده های دانشمندان باستانی را پیدا کرده اند.
مخترعِ عکسِ سلفی چه کسی است؟
رابرت کورنلیوس! این برادرمان قبل از آن که سلفی مد باشد، اولین عکسِ سلفی در آینه را از خودش انداخت.
گاهاً او را با مخترعِ دوربین اشتباه می گیرند این در صورتی است که او در سالِ 1839 اولین عکسش را گرفت.
یعنی تقریبا 13 سال بعد از اختراعِ دوربین توسطِ نیپس و تالبوت. البته کورنلیوس را پیشگامِ هنرِ عکاسی می دانند.
این عکاسِ میشیگانی، شکار کننده اولین عکسِ پرتره در جهان است. بعد از آن که عکسِ پرتره سلفی اش در دیدِ دیگران جالب و خلاقانه به نظر رسید، دورانِ طلاییِ شغلِ عکاسیِ کورنلیوس هم آغاز شد.
حالا دیگر مردم به جایِ آن که ساعت ها بدونِ حرکت و با حفظِ ژستی ثابت، رو به روی یک نقاش بنشیند تا تصویرِ پرتره شان را نقاشی کند، از ایده کورنلیوس برای ثبتِ چهره خودشان استفاده می کردند و سراغِ او و روشِ کم هزینه اش می رفتند. او عکس های پرتره زیادی از مشاهیرِ عصرِ خودش به ثبت رسانده است. از مارتین هانس بوئه شیمی دان گرفته (آن هم تازه در حینِ انجام کار و آزمایش)، تا الیوت کرسون، بازرگانِ مشهورِ معتقد به فرقه کوئیکر هایِ بشر دوست.
اکستون استودیو، از ارسطو، ابن هیثم و سایرِ عزیزانی که ما را در ساختِ این مقاله یاری کرده اند تشکر می کند. اگر این ها نبودند، نیپسی هم نبود و در نهایت اصلا اکستون استودیویی به وجود نمی آمد.
